Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
Za oknem ponura plucha, a Ty odczuwasz przeszywające zimno, zaczyna Cię boleć gardło, a z nosa leje się wodnisty katar? Wygląda na to, że właśnie dopadła Cię typowa jesienna przypadłość. Jak się rozgrzać przy przeziębieniu? Co pomoże złagodzić dolegliwości i jak chronić się przed ponownym zachorowaniem?
Objawy przeziębienia
Choroba przeziębieniowa to wirusowe zapalenie błony śluzowej nosa, gardła i zatok przynosowych. Czynnikiem zakaźnym jest ponad 200 różnych typów wirusów1, co przekłada się na różny sposób „przechodzenia” infekcji. Dolegliwości różnią się pomiędzy chorującymi osobami, ale też bywają odmienne w kolejnych epizodach przeziębienia u tego samego chorego. Niemniej jednak to zawsze są symptomy spośród wymienionych poniżej:
- Katar, uczucie zatkanego nosa i upośledzenie węchu – katar to sztandarowy objaw przeziębienia, początkowo zwykle jest wodnisty, a po 2 lub 3 dniach przechodzi w gęsty, śluzowy. Często zmienia też kolor, z przezroczystego na zielonkawy. Trzeba tu podkreślić, że wbrew skojarzeniom nie świadczy to o nadkażeniu bakterią i nie wymaga wdrożenia antybiotyku. Bakteryjne tło można podejrzewać, gdy taki katar wydobywa się tylko z jednej dziurki w nosie, występuje gorączka, silny ból głowy.
- Kaszel – jako następstwo kataru spływającego do dróg oddechowych z nosa.
- Osłabienie i ból mięśn i.
- Stan podgorączkowy – jak w większości infekcji wirusowych gorączka jest rzadziej spotykana.
- Ból głowy.
- Ból gardła.
- Uczucie rozpierania twarzy i ból głowy przy jej pochylaniu – może świadczyć o zapaleniu zatok, które bezpośrednio sąsiadują z nosem (ich błony śluzowe się łączą) – dlatego często „chorują” razem z nim.
Skąd się bierze przeziębienie? Teorii jest całe mnóstwo – zbyt lekkie ubranie lub obuwie, częste przebywanie w przegrzanych pomieszczeniach o suchym powietrzu, czy wyjście na zewnątrz po przegrzaniu organizmu (wysiłek fizyczny, spożycie alkoholu). Tak naprawdę naukowcy mają problem z precyzyjnym określeniem czynników wywołujących infekcję. Pewne jest, że musi być wirus, więc kontakt z osobą chorą to zawsze duże zagrożenie. Ale jak to jest, że w lecie nie chorujemy a jesienią i zimą już tak? Podejrzewa się, że niska temperatura, a już zwłaszcza jej wahania (nagrzane domy vs mróz na zewnątrz) i niska wilgotność powietrza przyczyniają się do osłabienia śluzówki nosa, która jako pierwsza atakowana jest przez wirusy.
Jak szybko rozgrzać organizm przy przeziębieniu
- Rozgrzewająca herbata – najlepiej czarna, czerwona lub roiboos – z dodatkiem miodu, cytryny, cynamonu i goździków lub naturalnych soków (np. malinowy, czarna porzeczka).
- Napój imbirowy – obrany korzeń imbiru, miód, cytryna, dodatek rozmarynu lub tymianku.
- Napój z kurkumy – łyżeczka kurkumy zalana gorącą wodą, szczypta pieprzu (wzmacnia działanie kurkumy) lub chili, miód.
- Naturalne herbatki ziołowe (lipa, krwawnik pospolity, pokrzywa, owoce dzikiej róży).
- Gorące zupy (warzywne lub rosół) z dużą ilością warzyw i rozgrzewających przypraw (tymianek, majeranek, chili, kolendra, kminek, pieprz, oregano, bazylia, cayenne).
- Gorące kąpiele z olejkami eterycznymi (np. jodłowy, szałwiowy, ylangowy, eukaliptusowy).
- Gorące posiłki i żywność termogeniczna (owies, orzechy, musztarda, warzywa liściaste zielone, warzywa strączkowe, cebula, czosnek).
- Odpoczynek, ciepłe ubrania z naturalnych materiałów, ciepła pościel, odpowiednia temperatura pokoju (zaleca się 19- 20 stopni – najlepsza temperatura dla dróg oddechowych).
- Bardzo ważny długi, dobry sen (przynajmniej 7 godzin).
- Pomocne w łagodzeniu dolegliwości przeziębieniowych są też preparaty zawierające witaminę C i rutozyd oraz składnik z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. salicylamid). Witamina C wpływa na procesy związane z odpornością ustroju, a rutozyd stabilizuje działanie witaminy C . Salicylamid wykazuje efekt przeciwbólowy, przeciwzapalny i zbija gorączkę.
Jak uniknąć przeziębienia
Przeziębienia można uniknąć na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest uniemożliwienie wirusom dostania się do błon śluzowych nosa, gardła i oczu. Niektóre drobnoustroje z powodzeniem przeżywają na przedmiotach i powierzchniach – klamkach, telefonach, czy drążkach w pojazdach transportu publicznego. Stąd poprzez dłonie nieświadomie przenosimy je na śluzówki i chorujemy. Można temu zapobiec poprzez częste mycie rąk i ograniczenie dotykania twarzy. Nie odwiedzajmy też przeziębionych osób, bo kaszląc, czy kichając, przekazują nam wirusa. Sami też ograniczajmy do minimum wyjścia z domu w czasie choroby – ot tak po prostu traktujmy innych tak, jak sami chcielibyśmy być traktowani.
Drugim sposobem na uniknięcie infekcji jest dbanie o układ odpornościowy, aby poradził sobie w walce z patogenem, bez rozwoju dolegliwości. Ogólną odporność wzmacnia wystarczająco długi i nieprzerywany sen, zbilansowana dieta, bogata w witaminy i minerały oraz regularna, umiarkowana, aktywność fizyczna. Istotny jest też ubiór, dostosowany do warunków pogodowych – nie za lekki, ale też nie za ciepły. Pamiętajmy, że zgodnie ze starym skandynawskim porzekadłem: nie ma złej pogody na spacer, są tylko źle dobrane ubrania.
Lekarz Irena M. Wojtowicz
Powiązane artykuły:
Ból mięśni przy grypie – jak sobie z nim poradzić? >>
Jak uchronić się przed zarażeniem grypą? >>
Przeziębienie - jak się objawia? >>
Bibliografia:
- Sawiec P., Gładysz A., Choroba przeziębieniowa (przeziębienie), Medycyna Praktyczna dla Lekarzy, 10.08.2022.
- Mejza F., Bulanda M., Przeziębienie – przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 14.12.2021.