W Polsce corocznie najwięcej zachorowań na grypę przypada w okresie między styczniem a kwietniem.
Grypa jest ostrą chorobą infekcyjną układu oddechowego powodowaną przez wirusy grypy typu A i B. Objawia się zwykle nagle. W ciągu kilku godzin pojawia się wysoka gorączka, bóle mięśni, bóle głowy, suchy kaszel i znaczne osłabienie. Objawy w wielu przypadkach są nasilone na tyle, że osoba z wyczerpania kładzie się do łóżka.
U osób nie mających obciążeń chorobowych w postaci np. choroby serca czy płuc - grypa ma charakter samoograniczający się. Po kilkudniowej gorączce zwykle przechodzi bez pozostawienia szkodliwych następstw. Niemniej nawet u uprzednio zupełnie zdrowej osoby grypa może mieć bardzo ciężki przebieg z groźnymi powikłaniami, do zgonu włącznie.
W Polsce corocznie najwięcej zachorowań na grypę przypada w okresie między styczniem a kwietniem. Na świecie w ciągu każdego roku na grypę choruje 5-10% dorosłych i 20-30% dzieci.
Coroczne szczepienie przeciwko grypie jest pierwszym i najważniejszym krokiem chroniącym przed zachorowaniem.
- Wirus grypy ciągle zmienia się i mutuje. Z tego powodu co roku naukowcy wybierają najczęściej występujące podtypy wirusa i tworzą nową szczepionkę. Szczepionka zawiera wirusy inaktywowane, czyli pozbawione możliwości wywołania choroby.
- Szczepienie przeciwko grypie zmniejsza: zachorowalność na grypę, ilość wizyt u lekarza, ilość opuszczonych dni w pracy i w szkole oraz ilość hospitalizacji z powodu grypy i jej powikłań.
- Jeśli nie ma przeciwwskazań wszystkie osoby dorosłe i dzieci po szóstym miesiącu życia powinny rokrocznie zaszczepić się przeciwko grypie. Najlepiej zaszczepić się do końca października - wtedy organizm ma czas na wytworzenie przeciwciał potrzebnych do walki w razie kontaktu z wirusem.
- Szczepienie pewnych grup osób jest szczególnie ważne, gdyż niektóre okoliczności predysponują do występowania powikłań pogrypowych. W szczególności dotyczy to małych dzieci, seniorów po 65 r.ż, kobiet ciężarnych i osób chorujących przewlekle na choroby serca (np. po zawale mięśnia sercowego), na choroby płuc (np. astma oskrzelowa) i cukrzycę. Grupy te nazywane są grupami ryzyka.
- Szczepienie odgrywa bardzo istotną rolę u pracowników służby zdrowia i innych osób które żyją z lub opiekują się osobami z grup ryzyka - celem uniknięcia zarażenia ich grypą.
- Dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy stanowią grupę podwyższonego ryzyka, bo ich układ odpornościowy nie jest jeszcze gotowy na przyjęcie szczepionki. Rodzice i osoby troszczące się o zdrowie najmłodszych powinny zaszczepić się celem uniknięcia zarażenia dzieci grypą.
Profilaktyka na co dzień - podejmuj działania ograniczające szerzenie się zarazków.
- Staraj się ograniczać kontakt z osobami chorymi.
- Kiedy zachorujesz postaraj się nie zarażać innych. Ogranicz na ile to możliwe bezpośrednie kontakty z ludźmi.
- Jeśli dopadła Cię grypopodobna infekcja pozostań w domu co najmniej przez 24 godziny po ustąpieniu gorączki. Zalecenie nie dotyczy konieczności udania się do przychodni czy na izbę przyjęć. Rozważ zamówienie lekarskiej wizyty domowej. Po 24 godzinach od ustąpienia gorączki (bez sięgania po leki przeciwgorączkowe) znacznie zmniejsza się ryzyko zarażenia innych osób.
- Kiedy kaszlesz lub kichasz zasłaniaj nos i usta jednorazową chusteczką. Po użyciu chusteczkę wyrzuć do kosza.
- Często myj ręce pod bieżącą wodą z mydłem. Jeśli woda i mydło są niedostępne używaj środków dezynfekujących na bazie alkoholu.
- Unikaj dotykania swoich oczu, nosa i ust - to wrota którędy zarazki wnikają do twojego organizmu.
- Dbaj o czystość i dezynfekcję powierzchni i przedmiotów które mogą być zanieczyszczone zarazkami.
W razie zachorowania lekarz może przepisać Ci lek przeciwwirusowy na grypę .
- Antybiotyki nie są lekami na grypę - działają na bakterie - nie na wirusy.
- Inhibitory neuraminidazy - powodują one łagodniejszy przebieg choroby, skracają czas jej trwania i zmniejszają ryzyko występowania ciężkich powikłań. W Polsce dostępne są wyłącznie na receptę
- Badania pokazują, że leki przeciwwirusowe przynoszą najwięcej korzyści jeśli włączy się je szybko tj. w pierwszych dwóch dniach trwania choroby. Włączenie ich po 48 godzinach od wystąpienia objawów jest mniej skuteczne, choć może okazać się jedynym rozwiązaniem w sytuacji kiedy przebieg choroby jest ciężki lub osoba należy do grupy ryzyka.
Kiedy dopadnie Cię grypa skonsultuj się z lekarzem
Objawy grypopodobne to: gorączka, kaszel, ból gardła, katar, zablokowany nos, bóle mięśni, ból głowy dreszcze i osłabienie. Niektóre osoby mogą dodatkowo wymiotować i mieć biegunkę lub objawy infekcji układu oddechowego przebiegające bez gorączki. Jeśli dopadła Cię choroba odpocznij, nie idź do pracy, szkoły i skonsultuj się z lekarzem.
lek. Konrad Kokurewicz
specjalista medycyny rodzinnej